Σανταρόζα, Σαντόρε

(Santarosa). Ιταλός λόγιος, δημοσιολόγος και φιλέλληνας (Σαβιλιάνο Σαβοΐας 1783 - Σφακτηρία 1825). Έλαβε μέρος στις πολεμικές συγκρούσεις των «100 ημερών» του Ναπολέοντα (1815: εκστρατεία στη Γκρενόμπλ) και αργότερα ανακηρύχτηκε αρχηγός του φιλελεύθερου κινήματος στο Πεδεμόντιο, αναλαμβάνοντας το υπουργείο Στρατιωτικών της τοπικής επαναστατικής κυβέρνησης. Μετά την κατάπνιξη των φιλελεύθερων προσπαθειών των Ιταλών πατριωτών, ο Σ. αναγκάζεται να ζει εξόριστος στη Γαλλία, στην Ελβετία και στην Αγγλία, όπου συναντά και συνεργάζεται με τον Ούγο Φώσκολο και όπου τελικά αποφασίζει την κάθοδό του στην επαναστατημένη Ελλάδα. Την 1η Νοεμβρίου 1824 αναχωρεί από το Λονδίνο και ένα μήνα αργότερα φτάνει στο Ναύπλιο. Στις 20 Απριλίου 1825 ο Σ. έρχεται με το Μαυροκορδάτο στην Πύλο και μπαίνει στο Νεόκαστρο. Λίγες μέρες αργότερα περνά στη Σφακτηρία, για να ενισχύσει την άμυνα των αντρών του Τσαμαδού. Οι δυνάμεις όμως του Ιμπραήμ ενεργούν επιτυχή απόβαση στο νησάκι και σκορπίζουν τους λίγους υπερασπιστές του, σκοτώνοντας, μεταξύ άλλων, τον Αναγνωσταρά, το Σαχίνη, τον Τσαμαδό και το Σανταρόζα. Ο Ιταλός φιλέλληνας Σαντόρε Σανταρόζα σε προσωπογραφία του Π. Λεμπέση.